Αυτή η ιστορία με τους «σημαντικότερους έλληνες» που μας προέκυψε από τους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς Sky και BBC, βλέπω πως εξελίσσεται με τον αυτονόητο τρόπο που όλοι περιμέναμε. Την συγκέντρωση (προς το παρόν) 100 ονομάτων –προσωπικοτήτων που (τα περισσότερα απ’ αυτά) ήταν φυσικό να επιλεχτούν από μια «λαϊκή» πρώτη ψηφοφορία.
Η διαδικασία της ψηφοφορίας ήταν απλή. Απ’ ότι διαβάζω στην εφημερίδα Καθημερινή, ψήφισαν 38.472 άνθρωποι(!!! ) μέσω internet, SMS, τηλεφωνημάτων και δεν ξέρω πώς αλλιώς. Πάντα είμαι επιφυλακτικός γύρω από τέτοιες ψηφοφορίες που επί αφθονία πραγματοποιούνται, πολλές φορές γύρω από πολύ πιο σημαντικά θέματα και πάντα κρατούσα τη δυσπιστία μου για το σαθρό αποτέλεσμα που προέκυπτε. Κρατάω την άποψη πως τέτοιες μορφές ψηφοφορίας μπορούν να είναι εύκολες στην αλλοίωση μιας διαδικασίας αφού παρεισφρέουν σκοτεινοί μέθοδοι επικοινωνιακού τύπου που φέρνουν ό,τι αποτέλεσμα θέλει, ή σε όποια κατεύθυνση θέλει ο οργανωτής των ψηφισμάτων αυτών.
Ομολογώ πως δεν έχω αντιληφθεί ακόμα την χρησιμότητα μιας τέτοιας ψηφοφορίας για να έρθει Πρώτος κάποιος από τους «σημαντικότερους έλληνες». Και για να το συνεχίσω, ας αναρωτηθούμε: τι σημαίνει «Πρώτος»; σε δημοφιλία; σε προσφορά; σε μνήμη; σε χρησιμότητα; Σε ποια στοιχεία μπορεί να σταθεί κανείς ώστε να ιεραρχήσει μέσα του τους σημαντικότερους; Και πώς μπορεί να ταξινομηθούν οι προτιμήσεις σε ένα τόσο ευρύ (δίχως περιορισμούς) φάσμα, προσώπων, χρόνου (από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα) με ανακατεμένα τα ιδιώματα (καλλιτέχνες, επιστήμονες, πολιτικοί, αθλητές, στρατιωτικοί, ερευνητές, δικτάτορες, φιλόσοφοι, ήρωες κλπ). Στην Καθημερινή της Κυριακής (11/5/0 υπάρχουν αρκετές πληροφορίες περί του θέματος και όσοι θέλουν μπορούν να διαβάσουν στο http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_11/05/2008_269505 αλλά το συγκρότημα Sky – Καθημερινή θα μας τροφοδοτήσεις σε δεύτερη φάση με ντοκιμαντέρ για τα πρόσωπα αυτά, τους «100 σπουδαιότερους έλληνες των αιώνων», ώστε, σε τρίτη φάση, θα υπάρξει η «σε απ’ ευθείας μετάδοση» συμμετοχή 250 (!!!) πολιτών με συντονιστή τον Αλέξη Παπαχελά, ώστε να βγει ο Πρώτος των πρώτων! Βέβαια, το όλο πράγμα θα μας φέρει στη θέση να διαβάσουμε και να δούμε για τα πρόσωπα αυτά, αφού το συγκρότημα θα φροντίσει να κάνει αφιερώματα για ενημέρωση των αναγνωστών, ακροατών, θεατών. Ίσως αυτό θα είναι και το όφελος.
Διαβάσαμε λοιπόν τα 100 ονόματα και οι εκπλήξεις δεν ήσαν πολλές αφού ήταν αναμενόμενα. Ωστόσο, η ίδια εφημερίδα γράφει πως: «Κάποιοι μπορεί να θεωρήσουν παράδοξο, ακόμη κι ενοχλητικό, ότι στους εκατό σημαντικότερους Έλληνες φιγουράρουν δύο δικτάτορες της νεότερης εποχής, οι Ιωάννης Μεταξάς και Γεώργιος Παπαδόπουλος. Ίσως να είναι, αλλά ο κατάλογος είναι μια απεικόνιση των αντιλήψεων που υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία.» και γι αυτό λέω πως τα αναμέναμε… Εάν όμως κανείς θελήσει να σταθεί στη φράση «απεικόνιση των αντιλήψεων που υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία» θα κατανοήσει πως τέτοια τουρλού ψηφίσματα, δίχως στοιχειώδεις ταξινομήσεις τομέων – ειδικοτήτων, χρόνου και προσώπων, αυτό που μπορούν να επιφέρουν είναι –πάνω απ’ όλα- η σύγχυση και το μπέρδεμα.
Είμαι περίεργος να δω και να διαβάσω συμπεράσματα αυτής της πρώτης φάσης που έχει μαζέψει έναν αχταρμά, αφού η «απεικόνιση των αντιλήψεων που υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία» θα φέρει σε μεγάλη δυσκολία τους 250 πολίτες που θα αποφανθούν για τον Πρώτο. Τώρα, το πώς θα επιλεγούν και αυτά τα 250 πρόσωπα και ποια σύνθεση θα έχουν, αυτό είναι μια άλλη συζήτηση που τελειωμό δεν έχει…
Πάντα εξ’ άλλου, οι συνθέσεις επιτροπών και συμβουλίων ήταν μια δύσκολη υπόθεση που ξεπερνούσε ακόμα και μια σύνθεση ενός Ορατορίου…
(στις 12/5/08, από την «Καθημερινή» της 11/5/08 )
Σχόλια του Νότη Μαυρουδή 